1. Klasyka   

Agon  - George Balanchine  
„Oglądaj muzykę, słuchaj tańca” – to słowa zapożyczone od George’a Balanchine’a. Pracował u boku swojego rodaka i przyjaciela Igora Strawińskiego przy ponad dwudziestu spektaklach. Jednym z nich był Agon z 1957 roku. Partytura, skomponowana zgodnie z zasadami techniki dodekafonicznej, była podzielona na dwanaście części, a choreografia rozpisana na dwunastu tancerzy, wykonujących różne układy – duety, tria etc.    W prezentowanym pas de deux balerina prowadzi partnera, podobnie jak skrzypce prowadzą pozostałe instrumenty akompaniującej orkiestry. Unosi się, opierając się na tancerzu, jak skrzypce, których dźwięk przebija się przez tło muzyczne. Balanchine uważał, że to choreograf powinien stworzyć taką grę relacji, powiązań. Jak stwierdził: „choreografia [tworzy] własną formę niezależnie od formy muzycznej, [bez] powielania linii melodycznej i rytmu”.  

Jezioro łabędzie – Marius Petipa  
  Wolne tempo, obszerne ruchy ramion, ruchy nóg, które kreślą linie w przestrzeni – to cechy charakterystyczne adagio, którego przykład znajdziemy w drugim akcie Jeziora łabędziego. Już samo określenie „adagio” pochodzi z terminologii muzycznej. U Mariusa Petipy zgodnie z tradycją adagio stanowi pierwszą część pas de deux. (Ten francuski choreograf zamieszkały w Rosji, współtwórca Jeziora łabędziego, podobnie jak inni baletmistrzowie tamtych czasów, narzucał kompozytorom rytm, liczbę taktów i charakter muzyki. Uważani jedynie za rzemieślników, kompozytorzy baletowi nie cieszyli się dużym szacunkiem w Rosji.  

2. Rytm   

Samanvay - Madhavi Mudgala  
Każdy tancerz Odissi musi być także muzykiem. Podstawą tego tańca, podobnie jak innych klasycznych stylów indyjskich, jest rytm. Struktura choreograficzna wyłania się ze struktury muzycznej, opartej na motywach rytmicznych, zwanych tala. Stopy tancerza podążają za wzorcem rytmicznym wygrywanym przez talam –  instrumencie przypominającym talerze, któremu dla wzmocnienia efektu towarzyszy bęben pakhawaj. Bransoletki z dzwoneczkami noszone przez tancerza wokół kostki akcentują dźwiękowo pracę stóp. Za ich sprawą wykonawca, zazwyczaj solista, staje się pełnoprawnym instrumentalistą. W taki sposób siedem tancerek zgromadzonych przez Madhaviego Mudgala w prezentowanym spektaklu przeobraża się w najprawdziwszą, ruchomą orkiestrę.  

Interplay - Jazz Tap Ensemble  
Stepowanie to kolejny przykład stylu tańca, w którym stopy służą za instrumenty perkusyjne, choć tu źródłem dźwięku są specjalne buty. Różnorodność rytmicznych i akustycznych kombinacji obecna w stepowaniu uzyskiwana jest jednak przede wszystkim poprzez różnicowanie nacisku pięty, palców czy całej podeszwy na podłoże.    

3. Muzyka taneczna, muzyka porywająca do tańca  

 
Tango Vivo – Union Tanguera  
Muzyka jazzowa dała początek wielu stylom tanecznym, miedzy innymi stepowaniu. To czyni z niej „muzykę taneczną”. Do tej samej rodziny należy tango, które powstało pod koniec XIX wieku w Argentynie w wyniku połączenia kultur przybyszów z Europy i Afryki oraz ludności kreolskiej, jako gatunek muzyczny i taneczny jednocześnie. Mimo bliskich powiązań z tańcem, tango jako gatunek muzyczny stało się zjawiskiem niezależnym, funkcjonującym samodzielnie. W spektaklu Tango Vivo, zaaranżowane przez choreografa układy grupowe pojawiają się na przemian z improwizacją w parach tak, jakby to wyglądało podczas prawdziwej zabawy tanecznej. Zgodnie z metrum dwu- i czteromiarowym, tancerze wykonują krok podstawowy, wzbogacając go, w zależności od tempa, o figury takie, jak corte, podwójne ocho i gancho.    

Dix Version – Mourad Merzouki  
Taka muzyka porywa do tańca. A kiedy język ciała dostosuje się do rytmu, kiedy tworzy się między nimi swoista osmoza, przyjemność ruchu przenosi się na widownię. Przykładem może być prezentowany fragment choreografii do spektaklu Dix Versions –jednej z pierwszych prac Mourada Merzoukiego. Tancerze wykonują taniec w stylu popping, który wyłonił się razem z muzyką funk pod koniec lat 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Styl ten polega na spinaniu mięśni w rytm muzyki, w momencie pojawiania się dźwięków nieakcentowanych. Inne ruchy, takie jak twist-o-flex, bardziej płynny walk-out czy izolacje, następują jeden po drugim zgodnie z rytmem muzyki.         

4. Niezależność partnera

Roaratorio – Merce Cunningham  
W spektaklu Roaratorio autorstwa Merce’a Cunninghama nie ma koordynacji między tańcem a muzyką. Taniec istnieje niezależnie od muzyki. Nawet jeśli momentami współgrają one  ze sobą,  jest to jedynie efekt przypadku. Wykonawcy, pozbawieni jakiegokolwiek wsparcia ze strony muzyki, muszą się wykazać prawdziwym wyczuciem czasu i świadomością działań partnerów. To podstawowe zasady, sformułowane przez Merce’a Cunninghama w latach 60. XX wieku.    

Fase – Anne Teresa de Keersmaeker  
Dla Anne Teresy De Keersmaeker muzyka ma natomiast ogromne znaczenie, ponieważ stanowi jej główne źródło inspiracji. Nie dlatego, że belgijska choreografka chce zilustrować muzykę za pomocą tańca, ale dlatego, że rozpoczyna pracę nad każdym nowym spektaklem od przestudiowania struktury formalnej danego utworu muzycznego, jego architektury i zasad kompozycji po to, by później oddać je za pomocą choreografii. Kompozycja utworu muzycznego może określać organizację przestrzeni, kolejność ruchów, a nawet język ciała w choreografii.  

  
APPRILL, Christophe. « Le tango, une ‘musique à danser’ à l’épreuve de la reconstruction du bal », in Civilisations, n°53, 2006, p. 75-96.
BALANCHINE, Georges, MOISSEEVITCH VOLKOV, Solomon, DAY, Carole (trad.). Conversations avec George Balanchine : variation sur Tchaïkovski [Balanchine’s Tchaïkovski]. Paris : L'Arche, 1988. 220 p. 

NOVERRE, Jean-Georges. Lettres sur la danse. Paris : éd. du Sandre, DL 2006. 219 p.  
 

Anne Décoret-Ahiha jest antropologiem tańca, doktorem Uniwersytetu Paris 8. Mówczyni, trenerka i konsultantka opracowuje propozycje dotyczące tańca jako zasobów edukacyjnych i projektuje procesy uczestnictwa mobilizujące cielesność. Animuje "Rozgrzewkę widza" w Maison de la danse.