Kamanda, qu'en penses-tu ?
Momboye, Georges (France)
1994
Choreographer(s) : Momboye, Georges (Cote d'Ivoire)
Video producer : Maison de la Danse;Biennale de la Danse
Integral video available at Maison de la danse de Lyon
Bahia de todas as cores
Bahia de todas as cores (Brazil)
2000 - Director : Picq, Charles
Video producer : Maison de la Danse
Interplay
Slide, Jimmy (United States)
2004 - Director : Picq, Charles
Choreographer(s) : Slide, Jimmy (United States)
Video producer : Maison de la Danse
Integral video available at Maison de la danse de Lyon
Blue until June
McIntyre, Trey (France)
2002
Choreographer(s) : McIntyre, Trey (United States)
Video producer : Maison de la Danse
Integral video available at Maison de la danse de Lyon
C'est ça la vie !?
Fghani, Riyad (France)
2006
Choreographer(s) : Fghani, Riyad (France)
Video producer : Maison de la Danse;Biennale de Lyon
Integral video available at Maison de la danse de Lyon
Boxe Boxe
Merzouki, Mourad (France)
2010 - Director : Picq, Charles
Choreographer(s) : Merzouki, Mourad (France)
Video producer : Scène d'écran
odkryć
Czerwiec 2009 – Mourad Merzouki zostaje dyrektorem Centre Chorégraphique National (CCN) w Créteil. Kilka miesięcy wcześniej jego rówieśnik Kader Atou obejmuje stanowisko dyrektora CCN w La Rochelle. Dwa szacowne francuskie ośrodki tańca współczesnego otwierają swoje podwoje przed hip-hopem. Cóż za wyróżnienie dla tańca pochodzącego z ulicy!
Z początku przejście hip-hopu z chodników na scenę nie wydawało się wcale oczywiste, chociaż hip-hop przeszedł już długą drogę. Zrodzony na ulicach Nowego Jorku w latach 70. XX wieku jako taniec miejski, hip-hop szybko zdobył popularność na całym świecie, stając się międzynarodową formą ekspresji choreograficznej.
Zapraszamy do zapoznania się z historią hip-hopu – mieszaniny różnych kultur, hybrydy różnych stylów tanecznych i muzycznych, która dziś – bardziej niż kiedykolwiek – jest otwarta na eksperymenty stymulujące jej dalszy rozwój.
Description
Kamanda – Georges Mamboye
Zacznijmy od fragmentu spektaklu Kamanda qu'en penses-tu autorstwa choreografa z Wybrzeża Kości Słoniowej, Georgesa Momboye. Wydawać by się mogło, że hip-hop wywodzi się z tańca afrykańskiego, ale to zbyt pochopne i błędne uproszczenie. Jako styl taneczny powstały w czarnych gettach USA, hip-hop jest w równej mierze produktem kultury amerykańskiej, ukształtowanym pod wpływem warunków społeczno-kulturowych panujących w Stanach Zjednoczonych w latach70. XX wieku. Prezentowany fragment filmowy przypomina jednak, że miliony Afrykanów zostało deportowanych w charakterze niewolników na kontynent amerykański, a ich dzisiejsi potomkowie są obywatelami Stanów Zjednoczonych. Widzimy także, że źródłem energii i dynamiki hip-hopu jest improwizacja i współzawodnictwo.
Balé Folclorico de Bahia
Tancerze capoeiry z brazylijskiego zespołu tańca ludowego Balé Folclórico de Bahia staczają ze sobą walki, ale ich ciosy nikogo nie ranią. Z początku capoeira – wyraz sprzeciwu przeciwko niewolnictwu w Brazylii – była dla niewolników sposobem na ćwiczenie sztuk walki pod pozorem wykonywania układu tanecznego do akompaniamentu muzyki i śpiewu. Krąg, współzawodnictwo, pokaz umiejętność w rytm muzyki – wszystko to odnajdziemy później w hip-hopie!
Historia tańca jazzowego
Przed hip-hopem w Ameryce przyszedł na świat styl muzyczny i taneczny nazwany w 1917 roku jazzem. Pomimo rasizmu i segregacji panującej w relacjach między białymi obywatelami europejskiego pochodzenia i ich czarnymi niewolnikami przymusowo przesiedlonymi z Afryki, obie społeczności przyglądały się sobie bacznie, zapożyczając od siebie niektóre układy rytmiczne i style poruszania się.
Interplay - Jazz Tap Ensemble
W spektaklu Interplay dwaj soliści zespołu Jazz Tap Ensemble staczają pojedynek taneczny przy akompaniamencie orkiestry. Muzycy milkną jednak, by tancerze mogli rozpocząć swobodną improwizację z wykorzystaniem coraz bardziej skomplikowanych kroków. Pomimo ewidentnych różnic w stylistyce, podobne umiejętności improwizacyjne i dążenie do wirtuozerii charakterystyczne jest dla artystów hip-hopowych.
Blue until June – Tray McIntyre
Jako mieszanka różnych stylów, jazz był zawsze otwarty na inne gatunki taneczne. W latach 40., 50. i 60. XX wieku tancerze jazzowi występowali na scenach Broadwayu obok przedstawicieli tańca klasycznego i modern. Tak powstał nowy gatunek tańca scenicznego – modern jazz. Jego cechy charakterystyczne to kołysanie biodrami, płynne ruchy torsu, izolacje górnej i dolnej połowy ciała oraz ramienia i głowy. Dostrzec w nim można również takie elementy techniki klasycznej, jak arabeski i szybkie obroty.
C'est ça la vie ?! – Pokemon Crew
Kiedy tancerze hip-hopowi zadebiutowali wreszcie na scenie w latach 90. XX wieku, zaczęli szukać inspiracji w innych stylach tanecznych, chcąc dalej rozwijać własny. Przy przekształcaniu sztuki ulicznej w sceniczną należy przede wszystkim skupić się na tańcu i umieścić go w centrum spójnej koncepcji artystycznej. Wykonywany przez Pokemon Crew na scenie break dance przechodzi w pas de deux i tria. Charakterystyczne dla tego stylu tańca figury gimnastyczne i akrobacje są narzędziem służącym do wyrażenia głównej myśli spektaklu, która zyskuje na klarowności dzięki użytym w przedstawieniu elementom scenograficznym.
Boxe boxe – Mourad Merzouki
„Taniec z przesłaniem jest nie dla mnie” – twierdzi jednak Mourad Merzouki. Choreograf zespołu Käfig jest jednak skłonny „odsłonić różne oblicza hip-hopu i uwolnić ten styl tańca z krępujących go ram”, które, jak twierdzi, ograniczały go bardzo długo. W przedstawianym fragmencie spektaklu Boxe Boxe kolista przestrzeń staje się areną, na której tancerz toczy bitwę ze swoimi lękami. Słownik break dance nabiera nowego wymiaru, pozwalając tancerzowi na dotkliwy „dialog z podłogą”. Dla widza – nokautująca radość z oglądania!
bardziej szczegółowo
CAPOEIRA, Nestor, CHEZE, Gilles (trad.). Le petit manuel de capoeira. Noisy-sur-Ecole : Budo-Les Editions, 2003. 1 vol. (286 p.) + 1 CD-ROM (18 min).
MOÏSE, Claudine, MOURRAT, Philippe (collab.). Danseurs du défi : rencontre avec le Hip Hop. Montpellier : Indigène, cop. 1999. 144 p. (Indigène esprit).
SEGUIN, Eliane. Histoire de la danse jazz. Paris : Chiron, cop. 2003. 281 p.
VERNAY, Marie-Christine. La danse Hip Hop. Paris : Gallimard jeunesse, cop. 1998. 47 p. (Carnets de danse).
Autor
Anne Décoret-Ahiha jest antropologiem tańca, doktorem Uniwersytetu Paris 8. Mówczyni, trenerka i konsultantka opracowuje propozycje dotyczące tańca jako zasobów edukacyjnych i projektuje procesy uczestnictwa mobilizujące cielesność. Animuje "Rozgrzewkę widza" w Maison de la danse.
Kredyty
Wybór fragmentów filmowych
Olivier Chervin
Wybór tekstów i bibliografii
Anne Décoret-Ahiha
Produkcja
Maison de la Danse
Zagadnienie „Hip-hop/Wpływy” opracowano dzięki wsparciu Sekretariatu Generalnego francuskiego Ministerstwa Kultury i Komunikacji – Urzędu Koordynacji Polityki Kulturalnej i Innowacji.